بعد از ریزش شاخص بورس در هفته‌های گذشته، در روزهای اخیر اندکی شرایط بهبودیافته است. اگرچه با استعفای رئیس سازمان بورس و اختلافات بین دولت و مجلس درباره چگونگی مدیریت بازار سرمایه، پیش‌بینی خوش‌بینانه درباره آینده کمی سخت به نظر می‌رسد.
روز آخر دی‌ماه استعفای حسن قالیباف اصل از ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار در شورای عالی بورس موردپذیرش قرار گرفت. این استعفا بعد از تجمعاتی که در هفته‌های اخیر رخ‌داده بود اتفاق افتاد. در حال حاضر وزارت اقتصاد و دولت ۱۵ روز فرصت دارند تا رئیس جدید سازمان بورس را معرفی کنند.
رئیس سازمان بورس در متن استعفای خود که تقدیم فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد شد به‌صورت شفاف از اقدامات سیاسی و دخالت‌های افراد غیر مرتبط در بازار سرمایه انتقاد کرده است. در بخشی از این نامه عنوان‌شده است: «… در طول چند ماه خدمت در دشوارترین شرایط به دنبال توسعه بازار، تأمین مالی، ابزارها و نهادهای مالی بودم که در کمترین زمان بزرگ‌ترین کارها در بازار سرمایه انجام شد، ولی متأسفانه به‌‌واسطه اقدامات سیاسی و ورود غیرحرفه‌ای و بیش‌ازحد اشخاص و مسئولان به مباحث بازار سرمایه و بروز افت‌وخیز شدید شاخص کل بورس تهران، هیچ‌وقت دیده نشد.» قالیباف اصل از ۲۳ فروردین‌ماه ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار را برعهده‌گرفته بود.
نوسان بازار بورس و افت شاخص‌ها در ماه‌های گذشته موجب شد بسیاری از سهامداران، بخشی از سرمایه‌های خود را از دست بدهند. بالطبع ازآنجا که مسئولان دولتی نقش مؤثری در ترغیب حضور مردم در بورس داشته‌اند نارضایتی‌ها و اعتراضاتی نیز در این باره شکل‌گرفته است.
بسیاری از کارشناسان همان زمان هشدارهایی داده بودند که چنین تاکتیکی در قبال بازار بورس می‌تواند مشکلات و چالش‌هایی از جنس مؤسسات مالی و اعتباری که در سال‌های گذشته رخ‌داده بود پدید آورد. بخصوص اینکه بسیاری از سهامداران که در چند ماه اخیر وارد بورس شده بودند به دلیل شرایط نابسامان اقتصادی و تصور اینکه می‌توانند از این طریق سودی کسب کنند یا حداقل ارزش دارایی‌های خود را حفظ کنند چنین کاری انجام داده بودند. حتی برخی از مردم با فروش سرمایه‌های اندک و ناچیز زندگی خود وارد بازار سرمایه شده بودند.
در حال حاضر نیز یکی از محورهای اصلی مطرح‌شدن موضوع استیضاح وزیر اقتصاد توسط نمایندگان مجلس شورای اسلامی، بورس بوده است. در این باره نظام موسوی، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی در توییتر نوشت«… طرح استیضاح آقای دژپسند با امضای ۱۰۲ نماینده تقدیم هیئت‌رئیسه مجلس شد. محورهای عمده این استیضاح شامل تخلفات گسترده در روند خصوصی‌سازی، اوضاع نابسامان بازار سرمایه و بازار ارز است.»
مصطفی میرسلیم، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی نیز روز دوشنبه ۶ بهمن‌ماه در نامه‌ای به فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد خواهان شفافیت و پاسخگویی درباره شبهات ایجادشده در بازار بورس شده بود. در ابتدای نامه میرسلیم آمده است: «بازار سهام (بورس) به وضعیت اسفناکی مبتلا شده است و علی‌رغم وعده‌های متعدد مسئولان و متولیان امر، به‌صورت روزافزون با افت شاخص و از دست دادن ارزش روبه‌رو بوده و موجب خسران عظیم مادی و معنوی در سطح ملی شده است».
محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز در گفت‌وگو با فارس اذعان داشته بود: خبرهایی که از دولت به گوش ما می‌رسد در ارتباط با پیشنهادهایی که درباره گزینه جایگزین مرتبط یعنی نیروی جدید سازمان بورس و اوراق بهادار مطرح‌شده، نگرانی ما را در خصوص موضوعات به بازار سرمایه دو چندان کرده و نگرانی جدی در فضای نمایندگان مجلس به‌ویژه کمیسیون اقتصادی ایجاد کرده است.
در این بین اظهارنظر نمایندگان مجلس درباره بازار بورس به مذاق دولت خوش نیامده است. اخیراً محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس‌جمهور در حاشیه جلسه هیئت دولت در ۱ بهمن‌ماه گفته بود: «از مجلس و کمیسیون‌های مجلس می‌خواهیم در بورس دخالت نکنند. یک جلسه می‌گذارند و مصاحبه می‌کنند به‌محض اینکه بورس مثبت می‌شود می‌گویند مشکل بورس را حل کردیم و دولت نتوانست آن را برطرف کند. هنگامی هم که بورس منفی می‌شود می‌گویند از اول تذکر داده بودیم.»
واعظی درباره اینکه دولت چه حمایتی از بورس می‌کند، عنوان داشته بود: «متأسفانه صندوق پالایش و دارا یکم در شرایط دو ماه گذشته زیان ده شده که در ستاد اقتصادی دولت صحبت کردیم، وظیفه‌داریم مردمی که بر اساس نظر وزیر اقتصاد اعتماد کردند، نگذاریم ضرر کنند و رئیس‌جمهور هم تأکید کرد طرحی برای این موضوع ارائه شود. به بورس مثل تمام دنیا نگاه کنیم که یک بازار زودبازده نیست. کسانی که می‌خواهند زود به سود برسند، باید پول‌ها را در بورس بخوابانند. کسانی که دنبال مقداری سود بیشتر هستند باید صبر کنند و نگاه به آینده مثبت است.»
اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور نیز در جدیدترین دستور خود درباره «درخواست دستور بازنگری و اصلاح شیوه‌نامه ساماندهی عرضه و تقاضای زنجیره فولاد» به نهاوندیان اعلام کرده است که «هیچ علامت منفی به بورس داده نشود.»
با این توضیحات باید گفت در حال حاضر قشر عظیمی از مردم نگاه به بازار سرمایه دارند. بنابراین از دولت انتظار است تصمیمات منطقی در این باره اتخاذ نماید. بدون شک هر تصمیم نادرست و غیر کارشناسی می‌تواند وضعیت بازار را دوباره ملتهب سازد. اگرچه در روزهای اخیر رشد اندکی در بازار سرمایه اتفاق افتاده و از این جهت ضرورت دارد چنین روندی ادامه یابد.
ثبت دیدگاه