امریکای لاتین، چشم به راه دانش ایرانی

🔴امریکای لاتین، چشم به راه دانش ایرانی /۱

🔻سیاست خارجی ایران برای گسترش روابط با کشورهای مختلف در سطح منطقه و جهان باعث بروز نگرانی‌های بسیار برای امریکایی شده که هنوز هم احساس ابرقدرتی می‌کند و می‌خواهد از موضع قدرت حرف بزند. این موضوع را می‌توان در اظهارات تازه هماهنگ کننده شورای امنیت ملی کاخ سفید دید که در بحبوحه درگیری با روسیه در اوکراین، چالش با چین و مشکلات اقتصادی و اجتماعی در داخل همچنان در تلاش است تا چهره‌ای مقتدر از خود نشان دهد. ۲۰۰ سال پیش، رئیس جمهور وقت امریکا بیانیه‌ای صادر و امریکای لاتین را حیات خلوت امریکا خواند و از آن زمان تا همین الان هم دخالت‌های واشنگتن در این منطقه ادامه دارد.

🔻اما هر چه زمان گذشته و به هر میزان که ملت‌ها هوشیار، بیدار و اهل عمل شده‌اند از دامنه نفوذ، قدرت و ویرانگری استعمارگران کاسته شده است. برای مدت دو قرن امریکا اجازه هیچگونه توسعه‌ای در کشورهای امریکای لاتین را نداد و این کشورها به صادرکنندگان مواد خام تبدیل شده و زمین‌ها و منابع‌شان در اختیار کمپانی‌های بزرگ امریکایی قرار داشت. فقر، شکاف طبقاتی، گسترش باندهای مواد مخدر، حکومت‌های کودتا و اختلافات سیاسی و مرزی، شکل‌گیری درگیری‌های داخلی و بی‌ثبات‌سازی از طریق مداخلات نظامی کشورهای این منطقه را روز به روز عقب انداخت و هر وقت هم دولتی به شیوه‌های دمکراتیک مورد ادعای امریکا روی کار آمد، به بدترین شکل ممکن از قدرت خلع شدند تا قدرت امریکا حفظ شود.

🔻امریکا در اوج اقتدار و قدرت تاریخی خود در نیمه قرن گذشته خورشیدی به مداخله خود در کشورهای این منطقه ادامه می‌داد اما هر چه زمان گذشت، از میزان قدرت امریکا کاسته شد، مردم امریکای لاتین نیز هوشیارتر و دقیق‌تر شده و با انتخاب دولت‌های منتخب و با زدن دست رد بر روی سینه افراد مورد حمایت امریکا و کمپانی‌های امریکایی، راه و مسیر استقلال را در پیش گرفتند. اما این منطقه چنان برای امریکا راهبردی، مهم و ارزشمند است که فکر استقلال آن هم برای سران واشنگتن دلهره‌آور است. آخرین مدل مداخله جنجال بر سر فردی بنام خوان گوایدو در ونزوئلا بود که باوجود هزینه‌های بسیار و تبلیغات گسترده در نهایت در برابر اراده مردم ونزوئلا در هم شکست و مانند گدایی شکست خورده تک و تنها در شهرهای جنوبی امریکا رها شد.

🔻این منطقه با این مختصات، حالا میزبان رئیس جمهور ایران است. متاسفانه باوجود حضور چهار دهه‌ای ایران در این منطقه و فعالیت‌های بسیار مثبت در حوزه اجتماعی و فرهنگی و تبلیغی اما در حوزه اقتصادی به دلایل مختلف شاهد هیچ فعالیت مثبتی نیستیم. در دولت تدبیر و امید شیخ حسن که قبله به سمت واشنگتن و لندن بود، تنبلی‌اش اجازه نداد حتی یک بار هم به کشورهای این منطقه سفر کند و با بر چوب کردن برجام به عنوان تنها مولود دولتش با آن به دنیا آمد، با آن خاک‌سپاری شد. اما از آنجایی که حتی یک جزیره دور افتاده هم در جهان امروز اهمیت دارد، ضرورت گسترش مبادلات اقتصادی و سرمایه‌گذاری مشترک باعث شده تا در دولت جدید با نگاهی جدید به امریکای لاتین نگریسته شود.

🔻پیشرفته‌ترین کشور امریکای لاتین که برزیل باشد به لحاظ تکنولوژیک از ایران به لحاظ علمی پیشرفته‌تر نیست (شاید این موضوع برای عده‌ای عجیب باشد، اما در نظر داشته باشید که برزیل یک کشور مونتاژکار است و نه یک کشور صنعتی بر اساس دانش بومی، اینکه اقتصاد برزیل بزرگ است به دلیل صنعت کشاورزی آن و وسعت بسیار زیادش است) و تکلیف مابقی هم با یک جستجو کاملا روشن می‌شود. به عنوان مثال در کشوری مانند ونزوئلا حتی یک کارخانه تولید آرد ذرت هم تا چند سال پیش وجود نداشت، این کشورها مواد خام را صادر و هر آنچه می‌خواستند وارد می‌کردند. در تمام چند دهه گذشته امریکا اجازه توسعه زیرساخت‌ها به این کشورها را نداد و نرخ بیکاری، فقر و اختلاف طبقاتی به همین دلیل بیداد می‌کرد.

🔻اما حالا ایران می‌خواهد دانش و تکنولوژی خودش را به این کشورها عرضه کند، دانشی که وقتی مسوولان آنجا به ایران سفر کرده و مشاهده می‌کنند باورشا نمی‌شود، آن‌ها خواستار در پیش گرفتن روندی هستند تا حداقل‌ها را در کشورشان تولید کرده و استقلال نسبی داشته باشند هر چند رسیدن به مرحله‌ای که ایرانِ ما امروز در آن قرار دارد واقعا سخت است. هیچ یک از دانشگاه‌های کشورهای امریکای لاتین قدرت برابری با دانشگاه‌های صنعتی ایران را ندارند و به گفته دوستی که عید نوروز به ونزوئلا سفر کرده بود، این کشور مانند ابتدای دهه ۱۳۶۰ ما بود و شاید هم کمی عقب‌افتاده‌تر. در این کشورها مظاهر صنعت وجود دارد، اما خود صنعت نه. این موضوع در مورد عربستان هم صدق می‌کند که همه محصولا درجه یک دنیا را تحت لیسانس تولید می‌کند، اما خودش قدرت طراحی و تولید ندارد.

@syriankhabar