تقلای گوزن زرد برای بقا در پارک ملی دریاچه ارومیه

گونه گوزن زرد ایرانی گونه منحصر بفردی است که بعد از گذشت بیش از ۲ دهه از شرایط بحرانی دریاچه ارومیه هنوز برای تداوم نسل و جلوگیری از انقراض در تکاپو است

گوزن زرد ایرانی در ۲ دهه اخیر گاهی با خشکسالی‌های اخیر دست و پنجه نرم کرده و گاهی شاهد کاهش سطح تراز آب دریاچه ارومیه بوده که ورود گونه‌های گوشتخوار به داخل جزیره و کاهش قابل ملاحظه دبی آب چشمه‌های جزیره اشک از تبعات این وضعیت ااست.

در کنار این چالش‌های ذکر شده نبود امکانات و نیروی متخصص کافی حفاظت این گونه جانوری زندگی گوزن زرد ایرانی را در این زیست بوم به خطر انداخته است.

در این میان کاهش آمار گوزن زرد ایرانی خالدار در پارک ملی دریاچه ارومیه که بزرگترین زیستگاه جهانی آن به شمار می‌رود در سال ۹۴، زنگ هشداری بود چرا که بعد از آخرین سرشماری تعداد این گونه از ۲۵۵ راس سال ۱۳۹۲ به ۱۶۶ راس در سال ۱۳۹۴ و ۳۰ راس در سال ۱۳۹۷ کاهش پیدا کرد.

البته گمان می‌رود که تعداد گوزن زرد ایرانی به کمتر از ۳۰ راس در جزایر اشک و اسپیر رسیده که علت آن تهاجم گوشتخواران و یا گیر کردن آنان در میان باتلاق‌هایی است که قصد خروج از آن را داشته‌اند.

ورود قوچ و میش ارمنی به جزیره اشک پارک ملی دریاچه ارومیه به سبب کم آبی و اتصال جزایر به یکدیگر نیز موجب شده تا میزان دسترسی به غذا برای گوزن زرد کاهش یابد.

تقلای گوزن زرد برای بقا در پارک ملی دریاچه ارومیه

با ورود قوچ و میش به این جزیره، حیوانات گوشتخواری چون پلنگ، گرگ و روباه نیز وارد این زیست بوم شدند و حیات این جاندار در معرض انقراض قرار گرفت.

هر چند اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی طی سال‌های اخیر جهت حفظ نسل این گونه جانوری در این جزیره اقداماتی را انجام داده که از جمله مهمترین آنها می‌توان به احداث آبشخور و نصب دوربین‌های پایش آنلاین اشاره کرد ولی بدون شک احیای جمعیت گوزن زرد ایرانی نیازمند صرف هزینه‌ای بسیار بیشتر و بررسی‌های کارشناسی دقیق تری است.

پایانی بر سکوت مرکز تکثیر گوزن زرد در رشکان با تولد گوزنهای زرد

بررسی اخبار زیست محیطی در آذربایجان غربی بیانگر این است که تولد سه گوساله گوزن زرد ایرانی در منطقه رشکان ارومیه در اواخر بهار و اوایل تابستان امسال نویدی است بر تداوم حیات این جاندار ارزشمند و تقویت ژنتیکی آن در پارک ملی دریاچه ارومیه که از مدت‌ها پیش مورد تهدید جدی قرار گرفته بود.

به نظر می‌رسد امسال سالی خوب برای افزایش جمعیت و تکثیر گوزن‌های زرد در زیستگاه پارک ملی دریاچه ارومیه در محیط کنترل شده، است.

پس از انتقال ۶ راس گوزن زرد ایرانی به پارک ملی دریاچه ارومیه در سال گذشته خبرهای خوب زایش گوزن‌ها در پهنه تکثیر و پرورش این گونه ارزشمند در رشکان را می‌توان برآیندی از محیط مناسب برای تکثیر، ایجاد امنیت و ایمنی زیست، حفظ زیست بوم و تامین شرایط امن و آرام برای زیست این گونه در معرض انقراض تلقی کرد.