شهرداری ها موسسات خدماتی یا بنگاههای معاملاتی

امروز به واقعیت با توجه به شواهد ،اسناد ومدارک موجود در فضای مجازی وجامعه شهرداریها یکی از مسئله دارترین و بحث بر انگیزترین مدیریتهای دستگاه اجرایی کشور را دارند و با همه این مسئله ها و موضوعات امروز شهرداریها با دو چالش بزرگ کسری بودجه و مازاد نیروی انسانی مواجه هستند. اگر از دید اقتصادی به بررسی این عوامل بپردازیم نشان ازعدم برنامه ریزی درست علمی و عملی دارد که در سخنان وزیر محترم کشور قبل از انتخابات در بیان اینکه ۸۰۰ شهرداری بزرگ کشور کسری بودجه دارند به خوبی این وضعیت نمایان است اگر آمار شهرداری های کوچک رانیز به آن اضافه کنیم شرایط اسف بارتر نیز خواهد بود. اما اگر از دید مدیریتی به بررسی دلایل موفقیت یا عدم موفقیت موسسات خدماتی یا اقتصادی بپردازیم در موفقیت یا عدم موفقیت یک موسسه سه فاکتور اصلی قابل بررسی است که در شهرداریها به بررسی انها میپردازیم.
مدیریت توانمند و مقتدر : اگر به تعریف شهرداری و جایگاه آن توجه کنیم شهرداری در تعریف موسسه ای خدماتی غیر دولتی با ماهیت عمومی هست ولی در عمل امروز شهرداریها بدون کمک دولت توانایی اداره خود را ندارند این دوگانگی در تعریف وعمل نوعی خلاء مدیریتی در شهرداری ها به وجود آورده و حذف بسیاری از وظایف و اختیار ات شهرداری و دوگانگی در مدیریت شهری شهرداری را از هویت واقعی خود ساقط کرده است واین عدم اقتدار و مدیریت ضعیف وقتی خودرا بهتر جلوه میدهد که انتصاب شهردارتوسط شورای شهر انجام میشود اینکه شهردار توسط شورای شهر انتخاب شود کاری بسیار دمکراتیک و ارزشمند است ولی هر قدم در راه گذار به دمکراسی نیاز به فرهنگ سازی و مهیاکردن زمینه های آن دارد که متاسفانه نبود این زمینه های فرهنگی به عنوان چالشی پیش روی شهرداریهاو به طبع آن شهر ها تبدیل شده واین وضعیت خود را درانتصاب شهرداران
شهرهای بزرگ بادیدگاههای جناحی و در شهرهای کوچک با دیدگاه خویشاوندی بدون در نظر گرفتن توانمندیهای لازم در حوزه شهری نشان داده و زمینه را برای انتصاب افراد غیر متخصص فراهم کرده تا شهرداری ها را به کارخانه تولید تصمیمات غیر کارشناسی تبدیل کند .
نیروی انسانی متخصص وتوانمند :امروز نیروی متخصص به عنوان برگ برنده بسیاری از کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته بشمار می رودکه علاقمندی به جذب نخبگان کشورهای جهان سوم توسط این کشورها نشان از آگاهیشان به این موضوع دارداماامروزبا توجه به منابع مالی داخلی وباز بودن بی حد و حصر دست شهرداران،شهرداری میدانی برای جذب نیروهای قراردادی غیر متخصص و یا با تخصص های بی ربط شده که اکثر این نیروها توسط افراد و موسسات خاص به بدنه شهرداری تحمیل شده اند که از دومنظر خسارات جبران ناپذیری به شهرداری وارد کرده اند .اولا جذب این نیروهای قراردادی هزینه های هنگفت مالی به شهرداری و شهر وارد کرده که به تعویق افتادن حقوق چند ماهه کارکنان و پرسنل شهرداریها نشان از این موضوع دارد دوما جذب این نیروهای نور چشمی وغیرمتخصص با بکارگیری در پستهای کلیدی باعث عقب افتادگی سیستم فنی ومالی شهرداری ها در نظام اداری کشور شده که این تغییرات در هردوره شورای شهر وشهردار ادامه دارد .
سیاستگذاری های بلندمدت وکوتاه مدت :اگر به دوره های متفاوت شوراهای شهروشهرداران در بسیاری از شهرها توجه کنید می بینید حتی در رشد و توسعه ظاهر شهرها شرایط یکنواخت و موزونی دیده نمیشود و در هر دوره یک ناحیه ومنطقه از شهر رشد و توسعه یافته است که این موضوع نشان از یک مدیریت سلیقه ای دارد. در همه ارگانها برنامه های بلند مدت و کوتاه مدت وجود دارد ولی در شهرداریها از آن خبری نیست و با پایان هردوره شهردار اهداف و اولویتها تغییر میکند . در شهرداریها برعکس ظاهر آن که خود را بصورت مجموعه ای بروکرات و پلورالیستی و سیستمی تکنوکرات و فنی به ارباب رجوع نشان میدهند ولی در عمل ماهیتی الیگارشی دارند که تعداد کمی در آن تصمیم گیرنده هستند که منافع مشترک دارندو خبری از سیاستگذاری های بلند مدت وجود ندارد . و سبک برخورد جانبدارانه خیلی از شهرداریها در مورد بعضی ارباب رجوع و وجود مونولوگ و تک گویی و برخوردآمرانه به جای دیالوگ و نبود گفتمان دوستانه و دوطرفه شهرداریها را در دید عامه مردم از جایگاه عمومیت ساقط کرده است .
اگر امروز شهرداریها با توجه به نارسایی درسه فاکتور فوق به موسساتی ناهنجار تبدیل شده اند ، نبود یک نظارت کافی به این موضوع دامن زده زیرا با توجه به وسعت وظایف شهرداریها و محدودیت در امکانات و نیروی انسانی در دستگاههای نظارتی،نظارت را غیر ممکن کرده و از طرفی حراست شهرداری ها با توجه به وابستگی حقوقی و مزایا و نبود تخصص نمیتوانند تاثیر گذار باشند ودر اصلاح امور نقش آفرینی کنند .
نویسنده : فاتح کردی