حاشیه نشینی و معضلات ناشی از آن مشکلی است که ارومیه دچار آن است و با ناهماهنگی و بی تدبیری مسوولین رو به افزایش است.
در حالی که باید تا پایان برنامه ششم توسعه، ۱۰ درصد از جمعیت حاشیه‌نشین در شهرهای مختلف کشور کاهش یابد اما این آمار در حال افزایش است.
از مصادیق حاشیه‌نشینی می‌توان به فقر فرهنگی، اعتیاد به مواد مخدر، خرید و فروش مواد مخدر، بزهکاری، افزایش جرم و جنایت و افزایش ساخت و سازهای غیرقانونی اشاره کرد. ایجاد و افزایش سکونتگاههای غیررسمی در هر شهری، سبب افزایش این آسیب‌های اجتماعی شده و براساس آمارها، بیشتر آسیب‌های اجتماعی در مناطق حاشیه‌ای شهر صورت می‌گیرد.
هم‌اکنون سکونتگاههای غیر رسمی به عنوان چالش توسعه پایدار شناخته شده و یکی از چهره‌های بارز فقر شهری محسوب می‌شوند.
شناسایی ۲۵ سکونتگاه غیررسمی در ارومیه
در این رابطه فرماندار ارومیه در گفت‌وگو با خبرنگار فارس عنوان کرد: براساس آمار سال گذشته، ۲۳۰ تا ۲۵۰ هزار نفر از جمعیت ۷۵۰ هزار نفری شهر ارومیه در ۲۵ سکونتگاه غیررسمی ساکن هستند.
علیرضا ملامحمدی زاده گفت: این جمعیت از کمترین امکانات برخوردار بوده و برای مثال با توجه به اینکه خود اقدام به ساخت بدون حساب و کتاب مسکن کرده‌اند، جایی برای ساخت مدرسه یا مراکز بهداشت باقی نمانده است.
وی افزود: اما در عین حال سعی شده که امکانات لازم در آن مناطق ایجاد شود، هرچند که امکاناتی که در هسته مرکزی یا شمال شهر ارومیه وجود دارد در آن مناطق حاشیه‌ای وجود ندارد.
فرماندار ارومیه با اشاره به اینکه موضوع اشتغال سبب افزایش حاشیه‌نشینی در شهر ارومیه شده است اظهار کرد: بیشتر کسانی که در حاشیه جنوبی شهر ساکن هستند برای کار کردن از شمال استان مانند چالدران و ماکو به ارومیه آمده چون امکانات اشتغال در این شهر بیشتر است.
وی بیان کرد: سیاست دولت این است که برای جمعیت حاشیه‌نشین شهر، امکانات ایجاد کرده و با تامین نیازمندی‌های روستاییان، سبب جلوگیری از مهاجرت بی‌رویه به شهرها شود.
با وجود اینکه فرماندار ارومیه از وجود حاشیه‌نشینی در شهر ارومیه سخن راند اما نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی معتقد است که موضوع حاشیه‌نشینی و سکونتگاههای غیررسمی در سطح شهر ارومیه به نزدیک صفر رسیده است.
سیدهادی بهادری گفت: جمعیتی که در گذشته در حاشیه شهر ارومیه ساکن بوده اند هم اکنون به داخل محدوده شهر الحاق شده و بنابراین در عمل به آن مناطق حاشیه‌نشینی اطلاق نمی‌شود.
وی تصریح کرد: پس این جمعیت نیز از تمامی خدمات شهری استفاده کرده و در واقع موضوع حاشیه‌نشینی و سکونتگاههای غیررسمی در شهر ارومیه کاهش بسیاری یافته است.
حاشیه‌نشینی در ارومیه به نزدیک صفر رسید؟
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه هم اکنون درصد حاشیه‌نشینی در شهر ارومیه نزدیک صفر رسیده است اظهار کرد: هم اکنون بسیاری از زمین‌های حاشیه شهر به محدوده شهر الحاق شده و اینک به آنها شهروند ارومیه اطلاق می‌شود.
وی با اشاره به اینکه پیش از این، ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار نفر از جمعیت ارومیه در حاشیه شهر و در سکونتگاههای غیرمجاز زندگی می‌کردند افزود: خوشبختانه همه آنها به محدوده شهری ملحق شده‌اند.
بهادری تصریح کرد: بنابراین اگر تعریف حاشیه‌نشینی در نقاط حاشیه و خارج از شهر معنی شود، براساس آن، در شهر ارومیه حاشیه‌نشینی کمی وجود دارد.
وی با رد آمار سکونت ۲۰۰ تا ۳۵۰ هزار نفری مردم ارومیه در حاشیه شهر گفت: پیش از این، خدمات آب، گاز و برق در سکونتگاههای غیررسمی، به صورت غیرقانونی بوده اما هم اکنون این شهروندان به صورت قانونی از امکانات شهری استفاده می‌کنند.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی افزود: هم اکنون مراحل کاهش جمعیت حاشیه‌نشین شهر ارومیه در حال طی شدن است چون شاید در برخی از مناطق شهر ارومیه، شهرداری اقدام خاصی انجام نداده باشد.
در ادامه سخنگوی شورای شهر ارومیه در گفت‌وگو با فارس با اشاره به اینکه آمار دقیقی از جمعیت حاشیه‌نشین شهر ارومیه وجود ندارد اظهار کرد: بی‌شک موضوع حاشیه‌نشینی و سکونتگاههای غیررسمی در شهر ارومیه وجود دارد.
رابطه حاشیه‌نشینی و مهاجرت از روستا به شهر
حسین پناهی بیشترین علت حاشیه‌نشینی در سطح شهر ارومیه را، مهاجرت از روستا به شهر عنوان کرد و افزود: متاسفانه روستاییان به خوبی پشتیبانی و حمایت نشده و شهرستان‌ها نیز به نسبت مراکز استان، حمایت چندانی نمی‌شوند و اگر نیز حمایت شوند کفاف نمی‌کند.
وی با اشاره به اینکه نوع نگاه شورای شهر، بیشتر به عنوان مناطق برخوردار و کم برخوردار بوده و با نگرش حاشیه‌نشینی به موضوع نمی‌نگرد افزود: این در حالی است که متاسفانه به سبب تعدد مدیریت‌ها، حاشیه‌نشینی و سکونتگاههای غیرمجاز در شهر ایجاد شده است.
پناهی اظهار کرد: بنابراین تمامی مسوولان شهر باید دست به دست هم داده و تلاش و همت کنند چون این موارد جزو وظایف مدیریت عالی شهری و استانی است که به صورت کلان در این موارد تصمیم‌گیری کنند و وظایف شهرداری نیز در در درون این موضوع و کارگروه‌ها تعیین شود.
سخنگوی شورای شهر ارومیه گفت: در حالت کلی حاشیه‌نشینی آثار و تبعات فراوانی داشته چون بعضا موارد قانونی در این مناطق رعایت نشده و عوامل نظارتی نیز به اندازه کافی وجود ندارد و بنابراین حاشیه‌نشینی افزایش می‌یابد.
آنچه روشن است این است که آمار واحدی درباره این موضوع دربین مسوولین شهر ارومیه وجود نداردو طبیعی است تا زمانی که آمار دقیقی نسبت به تعداد جمعیت حاشیه‌نشین شهر ارومیه وجود نداشته باشد، و مسوولین دیدگاه‌های بسیار متفاوتی ارائه کنند نمی‌توان شاهد برنامه‌ریزی دقیقی در این رابطه بود و باید منتظر آسیب‌های اجتماعی در سکونتگاههای غیررسمی این شهرستان مهم شد.
نصیبه نیک‌زاد قوشچی
ثبت دیدگاه