شاخص کل بورس بعد از روزهای متوالی که نزولی بود صعودی شد. این اتفاق در حالی رخ داد که یکی از وعده‌های نامزد پیروز انتخابات ریاست جمهوری و برخی دیگر از نامزدها که اینک در دولت حضور دارند سروسامان دادن به بازار سرمایه بوده است.
بازار سرمایه روز دوشنبه، دهم آبان ماه بعد از پشت سر گذاشتن روزهای متعدد نزولی روندی صعودی به خود گرفت؛ به‌طوری‌که شاخص کل بورس توانست بیش از ۲۱ هزار واحد افزایش یابد و به رقم یک‌میلیون و ۳۶۱ هزار واحد صعود کند. شاخص کل بورس، روز یکشنبه، نهم آبان ماه ۳۵ هزار و ۳۵۳ واحد کاهش یافت و در رقم یک‌میلیون و ۳۴۰ هزار واحد قرار گرفت. در روز شنبه نیز بازار سرمایه قرمز بود به‌طوری‌که شاخص کل بورس بیش از ۱۸ هزار واحد کاهش یافت.
در پی ریزش‌های پیاپی بود که سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور بعدازظهر روز یکشنبه، نهم آبان ماه در جلسه هیئت دولت با اشاره به وضعیت شاخص بازار بورس گفت: «ادامه نوسانات بورس در زندگی مردم تأثیر می‌گذارد، لذا باید تدبیری اندیشید تا آرامش بر این بازار حاکم شود و مردم و سرمایه‌گذاران خُرد دچار نگرانی نشوند».
رئیس‌جمهور از سخنگوی اقتصادی دولت خواست در این زمینه با مردم و سهامداران سخن بگوید تا منطق بازار بورس و چشم‌انداز آینده بهتر تبیین شود.
در پی این دستور رئیس‌جمهور بود که صبح روز دوشنبه، احسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی، مدیران بورسی و مدیران حدود سی هلدینگ و حقوقی بزرگ بازار سرمایه در وزارت اقتصاد و دارایی گرد هم آمدند تا وضعیت بورس و راهکارهای حمایت از بازار سرمایه را بررسی کنند.
وزیر اقتصاد در این نشست گفت: «شواهد قطعی نشان می‌دهد بازار سرمایه در بلندمدت بیشترین بازدهی را در مقایسه با بازارهای رقیب داشته است و نگاه ماه به بازار حرفه‌ای و بلندمدت است. با نگاه به اطلاعات سودآوری شرکت‌ها نشان می‌دهد چشم‌انداز، روشن است و جای نگرانی برای تصمیم هیجانی نیست».
خاندوزی افزود: «خالص تأمین مالی دولت از اوراق در دو ماه اخیر بسیار اندک و ناچیز و در ۴۰ روز اخیر صفر ریال بوده است هرچند فضای مجازی پر از اطلاعات غیردقیق است. از این به بعد هم دولت بیشتر به دنبال جبران کسری بودجه از طریق مولدسازی دارایی و فروش اموال مازاد است».
خاندوزی ادامه داد: «برنامه ما پیش‌بینی پذیر کردن اقتصاد و حذف قیمت‌گذاری‌های مضر به بازار در صنایع بورسی است و به‌زودی خبر تغییر نظام قیمت‌گذاری خودرو توسط وزارت صمت منتشر خواهد شد. به دنبال پیش‌بینی پذیر کردن نرخ‌های کلیدی اقتصاد و بالتبع بورس هستم تا نااطمینانی از بازار زدوده شود».
مجید عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار نیز روز دوشنبه دهم آبان ماه در گفت‌وگوی زنده تلویزیونی با تأکید بر اینکه سازمان در تلاش است که بازار سرمایه به ثبات برسد، اظهار کرد: «نمی‌توان گفت مردم سرمایه خود را نمی‌آوردند. ما تلاش داریم بازار به ثبات برسد. هم رشدهای شدید و هم نزول‌های شدید برای بازارها سم است».
عشقی در مورد وضعیت بازار نیز گفت: «قرمزی بازار ناگهان ایجاد نشده است که ناگهان هم از بین برود. وضعیت بازار به‌مرور بهبودیافته و انشالله از همین امروز قرمزی تابلو کاهش پیدا خواهد کرد».
با توجه به وضعیت بازار بورس، انتظار بسیار زیادی از دولت برای سامان بخشیدن آن پدید آمده است. در گفتار مسئولان تیم اقتصادی دولت نیز به متغیر بورس بسیار توجه می‌شود. معاون اقتصادی رئیس‌جمهور هم روز یکشنبه به این مسئله اشاره داشت.
محسن رضایی بعد از حضور در نشست کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه ازآنجاکه بازار سرمایه را برای آینده اقتصادی کشور بسیار مهم می‌دانیم، اهمیت فوق‌العاده‌ای برای آن قائل هستیم و آن را تقویت می‌کنیم، تصریح کرد: «سهامداران این بازار صبر و حوصله داشته باشند؛ آینده بورس بسیار خوب خواهد بود».
رضایی گفت: «دولت برای تقویت بازار سرمایه اقدامات متعددی را پیگیری می‌کند؛ زیرساخت بازار سرمایه در حال تکمیل است، زیرا بسیاری از ابزارهای موجود مربوط به ۵۰ سال گذشته بوده و سنتی است و بازار نمی‌تواند انعطاف داشته باشد».
یکی از دلایلی که مردم طی سال‌های گذشته به حضور در بازار بورس ترغیب شدند اظهارات و موضع‌گیری‌های مقامات دولت دوازدهم بود که در فرصت‌های مختلف تبلیغات زیادی جهت سوق دادن سرمایه مردم به سمت بورس صورت گرفت. علی‌رغم این وضعیت از مردادماه سال گذشته شاخص در بازار بورس سیر نزولی پیدا کرد که موجب شد سرمایه‌های خرد بسیاری از مردم به‌شدت تقلیل یابد و اعتماد مردم نیز از بین برود.
بازخوانی وعده‌های بورسی
با توجه به اینکه بسیاری از مردم (برخی تا ۵۰ میلیون نفر نیز گفته‌اند) طی سال‌های گذشته سرمایه‌های خود را وارد بورس کرده‌اند و با تغییر و تحولات و ریزش‌های آن زیان هنگفتی متقبل شده بودند، یکی از وعده‌های نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری توجه به این موضوع مهم بود. دراین‌بین بازخوانی وعده نامزد پیروز و دو نامزد دیگر که در دولت حضور دارند بیشتر اهمیت دارد.
– سید ابراهیم رئیسی وعده داده بود به دنبال تشکیل صندوق بیمه‌ای و جبران خسارت است. رئیسی گفته بود دولت باید برای جبران خسارت مردمی که به شرکت در بورس دل‌بسته بودند را انجام دهد و مردم باید در این زمینه اعتماد کنند.
– محسن رضایی گفته بود دست‌هایی در کار بوده که بورس را به اینجا کشانده است. رضایی وعده داده بود صندوق جبران ضرر مالباختگان بورس را تشکیل می‌دهد و آرامش را به بورس برمی‌گرداند.
– امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی دیگر نامزد ریاست جمهوری نیز گفته بود سه‌روزه می‌شود مشکل حاد بازار سرمایه را حل کرد و به یک دستور حکومتی از رئیس‌جمهور نیاز دارد.
از این بابت شاید یکی از وعده‌هایی که در آینده برای ارزیابی موفقیت یا شکست دولت سیزدهم در زمینه اقتصادی موردمحاسبه و ارزیابی قرار گیرد موضوع بورس باشد. به همین دلیل انتظار می‌رود دولت، برنامه مشخص و مدونی برای بازار سرمایه داشته باشد. شاید اگر همین وعده اخیر رئیس سازمان بورس مبنی بر اینکه «رشدهای شدید و هم نزول‌های شدید برای بازارها سم است» تحقق یابد بسیاری از سهامداران حداقل رضایت را داشته باشند.
ثبت دیدگاه