بعد از خروج آمریکا از برجام، بازار ارزی ایران دستخوش برخی تحولات محسوس شد که یکی از نتایج آن افزایش نرخ در دو مرحله به ۱۹ در سال ۹۶ و در سال ۹۹ نیز به ۲۶ هزار تومان بود
بیشتر مردم تحریم ها و فشارهای خارجی را علت اصلی این اتفاق عنوان کرده ولی برخی نیز عوامل داخلی را بی تاثیر در این آشفته بازاری نمیدانند.
از سویی ضرب‌الأجل دولت برای برگشت ارز صادراتی سبب هجوم صادرکنندگان جهت بازگرداندن ارز به سیستم بانکی و از سوی دیگر دستگیری مفسدان اقتصادی سبب ایحاد رعق و وحشت در برخی مخلان اقتصادی و در نتیجه گسیل ارزهای با منبع نامشخص به بازار و در نتیجه بالا رفتن نقدینگی در بازار و نابسامانی شد.
تحرکات تروریستی آمریکا در منطقه از جمله به شهادت رساندن سردار سلیمانی و نگرانی جامعه بین المللی از اوضاع پسا شهادت و انتقام سخت ایران، دلیل دیگری بر اوضاع کنونی میتوان ذکر کرد.
یکی از فعالان بازار غیر رسمی در بازار ارومیه در مصاحبه با ما میگوید؛
قبلا ارز بین ٣٠٠٠ تا۳۲۰۰ تومان نوسان بسیار کمی داشت و این آرامش سبب شده بود کمتر کسی وارد این بازار شود و در سایر امور سرمایه گذاری میشد ولی بعد از افزایش یکباره نرخ ارز اشخاصی وارد این بازار شدند که حتی شاید در کل زندگی خود نیاز به خرید یا فروش صد دلار نبوده و ورود چنین اشخاصی به بازاری سراسر ریسک و نیاز به تخصص موجب زیان های جبران ناپذیر شد.
این بازاری کهنه کار میگوید برخی افراد نیز در نبود سرمایه یا زیان های پی در پی به معاملات کاغذی روی آورده و بدون رد و بدل کردن ارز، معاملات سنگینی را انجام میدهند که عواقب آن نیز سنگین و جبران ناپذیر بود.
یکی دیگر از فعالان این بازار که عنوان میکند؛
شاید همه میدانند این بازار محل داد و ستد ارزی است و به حمدالله تاکنون اتفاق از لحاظ سرقت در این مکان رخ نداده و اگر تاکنون برخورد سختی انجام نشده، آن را مدیون تدبیر مسئولینی که میدانند اکثر ما از روی اجبار به این بازار روی آورده ایم تا لقمه ای حلال بر روی سفره خانواده ببریم ولی به کسی توصیه نمیکنیم چون بازاری سراسر استرس و پرریسک است.
عدم اعتماد مردم به سیاست های پولی و ارزی در سالیان اخیر خصوصا کاهش نرخ سود سپرده های بانکی و خروج نقدینگی از بانکها سبب هجوم مردم به معاملات ارزی، خودرو و واسطه ای شد.
با آنکه بیشتر مردم در مبحث سود بانکی، کاملا موافق این امر بودند ولی دولتمردان می بایست قبل از این تصمیم فکری برای بازارهای هدف میکردند تا سپرده‌های مردم به جای گسیل به بازار دلالی وارد بورس یا تولید و اشتغال میشد.
امروزه هرچند با وعده و وعید نمیشود بازار زخم خورده ارزی را التیام بخشید ولی با برنامه‌ای بهتر میتوان از آشفتگی بیشتر در وضعیت پولی و ارزی کشور جلوگیری کرد.
✍ علی حاجی‌زاده (مهراب)
ثبت دیدگاه